Warning: Undefined array key "HTTP_ACCEPT_LANGUAGE" in /home/iflccom/domains/dakikha.com/public_html/lib/Utils.php on line 81

Deprecated: substr(): Passing null to parameter #1 ($string) of type string is deprecated in /home/iflccom/domains/dakikha.com/public_html/lib/Utils.php on line 81
ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne?

ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne?

Çin'in nadir toprak elementlerinin ihracat kurallarını sıkılaştırması üzerine Trump, Çin'e yönelik gümrük vergilerini yüzde 100'e çıkardı ve bu durum küresel piyasalarda büyük sarsıntıya neden oldu. Akıllı telefonlardan F-35 savaş uçaklarına kadar her alanda kullanılan nadir toprak elementlerinin üretiminin yüzde 70'i ve işleme kapasitesinin yüzde 87'si Çin'de bulunuyor. Türkiye, Eskişehir Beylikova'da 2022'de keşfedilen 694 milyon tonluk nadir toprak rezervlerini geliştirmek için ABD ile görüşmeler yürütüyor.

ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne? tr.euronews.com
seyma 11 Ekim, 21:12

Dünya, ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Lideri Xi Jinping'in beklenen görüşmesine hazırlanırken, iki ülke arasındaki ticaret savaşı aniden alevlendi.

Çin hükümeti, perşembe günü nadir toprak elementlerinin ihracat kurallarını sıkılaştırarak ABD'yi kızdırdı.

Buna misilleme olarak Trump, cuma gecesi Çin'e yönelik gümrük vergilerini yüzde 100'e çıkardığını duyurdu.

Bu durum, iki ülke arasında 2019'dan bu yana en şiddetli gerilimi beraberinde getirdi.

Piyasalar sarsıldı

İki ülke arasında iplerin gerilmesiyle birkaç saat içinde borsa ciddi sarsıntılar geçirdi.

ABD'nin S&P 500 endeksi yüzde 2'den fazla değer kaybetti.

Kripto para piyasasının toplam değeri yaklaşık 4,25 trilyon dolardan 4,05 trilyon dolara düştü.

Bitcoin, 122 bin dolardan 107 bin dolara geriledi.

Çin tam olarak ne yaptı?

Çin Ticaret Bakanlığı, perşembe günü daha önceki ihracat kontrollerini yeni kısıtlamalar ekleyerek genişletti.

Herhangi bir şirket, değerinin yüzde 0,1'inden fazlası nadir toprak elementlerinden gelen belirli ürünleri ihraç etmek için Çin'den izin almak zorunda kalacak.

Bakanlık ayrıca ihracatı kısıtlanan nadir toprak elementlerinin listesini genişletti ve yabancı ordular tarafından kullanılmalarını yasakladı.

Nadir toprak elementleri nedir?

Nadir toprak elementleri, kimyasal açıdan birbirine benzeyen ve birçok yüksek teknoloji ürününün üretiminde hayati önem taşıyan 17 elementin oluşturduğu bir cevher grubu.

Bunlar genellikle makinelerde, elektrikli araçlarda ve savaş uçaklarında kullanılan "kritik" mineraller olarak kabul ediliyor.

Söz konusu elementler, aslında "nadir" oldukları için değil, doğada dağınık halde bulundukları ve işlenmeleri zor olduğu için bu ismi alıyor.

F-35'lerden akıllı telefonlara geniş kullanım alanı

Akıllı telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar ve ekranlarda neodim, terbiyum ve itriyum kullanılıyor.

Rüzgar türbinlerinin jeneratörlerinde ve elektrikli araç motorlarında güçlü neodim-demir-bor mıknatıslar yer alıyor.

Savunma ve uzay sanayinde jet motorları, radar sistemleri, lazer hedefleyiciler, gece görüş dürbünleri ve füze yönlendirme sistemleri için samaryum, disprosiyum ve gadolinyum kritik öneme sahip.

Sağlık ve tıp teknolojilerinde MRI cihazları, X-ışını fosforları, kanser tedavisi için kontrast araçları gibi alanlarda gadolinyum ve itriyum kullanılıyor.

Tüm dünya ekonomisi Çin'e bağımlı

Dünyadaki nadir toprak elementleri madenciliğinin yaklaşık yüzde 70'i Çin'de yapılıyor.

2023 verilerine göre elementleri işleme kapasitesinin yüzde 87'si de Çin'de.

Avrupa Birliği, otomotiv parçaları, savaş uçakları ve tıbbi görüntüleme cihazları için gereken nadir toprak elementi mıknatıslarının yüzde 98'ini Çin'den temin ediyor.

ABD'de stoklar tükeniyor

Çin'deki Amerikan Ticaret Odası tarafından mayıs ayında yapılan bir anket, ABD firmalarının yüzde 75'inin nadir toprak elementi stoklarının birkaç ay içinde tükeneceğini ortaya koymuştu.

Çin Ticaret Bakanlığı, son kurallar çerçevesinde nadir toprak elementlerinden mıknatıs yapımında kullanılan teknolojinin bile ancak hükümetin izniyle ihraç edilebileceğini duyurdu.

Çin'e rakip olabilecek ülkeler

ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'na göre, Çin'in 44 milyon tonluk nadir toprak yataklarından sonra, Brezilya, Hindistan ve Avustralya toplamda yaklaşık 31,3 milyon tonla en büyük yataklara sahip.

ABD ve Avustralya, kendi nadir element madenciliği ve işleme üretimlerini artırmada en ileri seviyede.

Ancak nadir toprak elementleri yatakları Çin dışında da mevcut olsa da, Çin'in madencilik ve işleme altyapısına eş değer hale getirilmesi yıllar sürebilir.

Grönland ve Ukrayna krizinin de nedeni

Nadir toprak elementlerinin bir diğer önemli kaynağı Grönland.

Bu yüzden ABD yakın zamanda Grönland'ı kendine bağlamak için baskı yaparak diplomatik krize neden olmuştu.

ABD ayrıca Ukrayna ile de maden anlaşması yapmış ve söz konusu anlaşma, Ukrayna'nın egemenliğini zedeleyebileceği gerekçesiyle eleştirilmişti.

Eskişehir'de 694 milyon tonluk rezerv: Türkiye'nin konumu

Türkiye, 2022'de Eskişehir Beylikova'da 694 milyon tonluk nadir toprak elementleri rezervi keşfetmişti.

Bloomberg'in 6 Ekim 2025 tarihli haberinde Türkiye'nin Batı Anadolu'daki nadir toprak rezervlerini geliştirmek için ABD ile görüşmelerde bulunduğu öne sürülüyor.

Türkiye daha önce Çin ve Rusya ile de görüşmeler yürütmüş, ancak herhangi anlaşmaya varılamamıştı.

Son haberler Türkiye'nin yeniden NATO müttefiki ABD'ye yöneldiği yorumlarını beraberinde getirdi.

ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne?ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne?ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne?ABD-Çin ticaret savaşının nedeni nadir toprak elementleri: Türkiye'nin konumu ne?
İLGİLİ YAZILAR
Eskişehir'de keşfedilen nadir toprak rezervi Türkiye'yi dünya ligine taşıyor

Eskişehir'de keşfedilen nadir toprak rezervi Türkiye'yi dünya ligine taşıyor

Trump Çin ile iki hafta içinde görüşecek, 'tarife' açıklaması yaptı

Trump Çin ile iki hafta içinde görüşecek, 'tarife' açıklaması yaptı

Ticaret savaşında yeni cephe: Çin, nadir toprak elementleri ihracatına kontrolü artırıyor

Ticaret savaşında yeni cephe: Çin, nadir toprak elementleri ihracatına kontrolü artırıyor

Türkiye'de NTE rezervleri genişliyor: 3 yeni il keşfedildi

Türkiye'de NTE rezervleri genişliyor: 3 yeni il keşfedildi

Trump ve Zelenski bir araya geldi: Tomahawk füzeleri gündemde

Trump ve Zelenski bir araya geldi: Tomahawk füzeleri gündemde

Erdoğan'dan nadir toprak elementi müjdesi: İlk 5'e gireceğiz

Erdoğan'dan nadir toprak elementi müjdesi: İlk 5'e gireceğiz

ABD-Çin ticaret gerilimi tırmanıyor: Trump, Çin ithalatına yüzde 100 tarife uygulayacak

ABD-Çin ticaret gerilimi tırmanıyor: Trump, Çin ithalatına yüzde 100 tarife uygulayacak

Özgür Özel'den nadir elementler uyarısı: "Yalvarıyorum Erdoğan'a engel olun"

Özgür Özel'den nadir elementler uyarısı: "Yalvarıyorum Erdoğan'a engel olun"

Trump’tan Erdoğan’a nadir toprak madeni talebi: Beylikova rezervi gündemde

Trump’tan Erdoğan’a nadir toprak madeni talebi: Beylikova rezervi gündemde

Dünya

Dünya - İLGİLİ HABERLER

Trump'tan İsrail'in Gazze saldırılarına destek: Ateşkes tehlikede değil

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in ateşkese rağmen Gazze'ye düzenlediği saldırılarla ilgili "Bir İsrail askeri öldürüldü, bu yüzden yanıt vermeleri gerekiyordu" diyerek saldırıları savundu ve hiçbir şeyin ateşkesi tehlikeye atmayacağını belirtti. Trump, Hamas'ın anlaşmaya uymaması durumunda "aradan çıkarılacağını" ve bunun için birçok ülkenin desteğe hazır olduğunu söyledi. İsrail'in saldırılarında 24'ü çocuk olmak üzere 63 Filistinli hayatını kaybetti.

Dünya
Karadağ'da etnik gerginlik: Türk vatandaşlarına karşı protesto üçüncü gününde

Karadağ'ın başkenti Podgoritsa'da Cumartesi günü Türk vatandaşlarının karıştığı bıçaklı kavga olayının ardından başlayan Türk karşıtı gösteriler üçüncü gününde de devam etti. Hükümet binası önünde toplanan göstericiler "Ey Türk, dışarı" ve "Türkler defolun" sloganları atarken, Türklere ait iş yerleri güvenlik gerekçesiyle kapatıldı ve kundaklama olayları yaşandı. Karadağ hükümeti, 30 Ekim tarihinden itibaren umumi pasaport hamili Türk vatandaşları için vize rejimi uygulayacağını duyurdu.

Dünya
İsrail ateşkesi ihlal etti: Gazze'de 63 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail Başbakanı Netanyahu, Gazze'de süren ateşkese rağmen İsrail ordusuna şiddetli saldırılar düzenleme talimatı verdi. İsrail'in akşam saatlerinden itibaren Gazze'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği hava saldırılarında 24'ü çocuk olmak üzere 63 Filistinli hayatını kaybetti. Hamas, İsrail'in ateşkesi ihlal etmesi nedeniyle bugün verilmesi planlanan İsrailli esir cesedinin teslimini askıya aldı.

Dünya
Netanyahu'dan saldırı emri: İsrail savaş uçakları Gazze'yi vuruyor

İsrail Başbakanı Netanyahu, Hamas'ın teslim ettiği cesedin daha önce bulunan bir esire ait olduğunu öne sürerek ateşkesin ihlal edildiğini iddia etti ve Gazze'ye saldırı talimatı verdi. İsrail savaş uçakları Şifa Hastanesi yakınları ve El Şati Mülteci Kampı'nı bombaladı, en az 5 kişi hayatını kaybetti. Hamas ateşkese bağlı olduklarını açıklarken, ABD Başkan Yardımcısı Vance ateşkesin sürdüğünü belirtti.

Dünya
Türkiye-İngiltere Eurofighter Typhoon anlaşması: İsrail basınında panik

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Başbakanı Starmer, Ankara'da Eurofighter Typhoon savaş uçağı için iş birliği anlaşması imzaladı. Türkiye, İngiltere'den 20, Katar ve Umman'dan 12'şer olmak üzere toplam 44 Eurofighter Typhoon alacak. Anlaşma dünya basınında geniş yankı bulurken, İsrail basını Türkiye'nin Gazze'de barış gücüne katılmasının konuşulduğu dönemde gelen bu hamle karşısında endişeye kapıldı.

Dünya
AB, Türkiye'nin adaylık sürecini durdurdu: Demokraside gerileme uyarısı

Avrupa Birliği, resmi internet sitesinde yaptığı açıklamada Türkiye'nin adaylık sürecinin durdurulduğunu belirtti. AB, Türkiye'yi genişleme haritasında "kırmızıya alınan tek ülke" olarak gösterdi ve demokrasi, hukukun üstünlüğü, ifade özgürlüğü ve yargı bağımsızlığı alanlarında ciddi gerilemeler yaşandığını vurguladı. 2005'te başlayan müzakerelerin başka fasıllarının açılmasının söz konusu olmadığı belirtildi.

Dünya
Podgorica'daki bıçaklı saldırı sonrası Karadağ'dan vize kararı

Karadağ'ın başkenti Podgorica'da bir Karadağ vatandaşının Türk vatandaşları tarafından bıçakla yaralanması iddiasının ardından mahallede gerginlik yaşandı. Olayın ardından yüzlerce kişi sokağa dökülerek Türk vatandaşlarına yönelik tepki gösterdi ve Başbakan Spajić, Türk vatandaşlarına uygulanan vizesiz seyahat hakkının geçici olarak askıya alındığını duyurdu. İki kişi gözaltına alınırken, soruşturma devam ediyor.

Dünya
Rusya, nükleer güçle çalışan Buruvestnik füzesini test etti

Rusya, "Kıyamet Silahı" olarak adlandırılan nükleer kapasiteli Buruvestnik seyir füzesini başarıyla test etti. 21 Ekim'deki testte füze 14 bin kilometre mesafe kat etti ve 15 saat havada kaldı. Putin, nükleer güç ile çalışan motoruyla dünyada eşi benzeri olmadığını söylediği füzenin 2026'da seri üretime geçmesi bekleniyor.

Dünya
Trump: Orta Doğu'ya barış getirdik ve uzun süre kalıcı olacak

ABD Başkanı Donald Trump, Malezya'ya giderken yakıt ikmali için uğradığı Katar'daki Al-Udeid Hava Üssü'nde Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile görüştü. Trump, "Artık güvenli bir Orta Doğu'ya sahibiz ve uzun bir süre de öyle kalacak" diyerek Katar'ın Orta Doğu'ya barış getirilmesinde büyük rol oynadığını belirtti. Gazze'deki duruma değinen Trump, Katar'ın bölgeye konuşlanması beklenen uluslararası barış gücüne katkıda bulunmakta istekli olduğunu söyledi.

Dünya
İstanbul'da yağış nedeniyle okullar tatil edildi

Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün İstanbul'da öğleden sonra başlaması beklenen şiddetli sağanak yağış ve fırtına uyarısı üzerine İstanbul Valiliği önlem aldı. İl genelinde ikili eğitim yapan resmi ve özel anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde saat 16.00'dan itibaren eğitime ara verildi. Veliler çocuklarını teslim alabilecek, çalışan velilerin çocukları ise okul yönetimi ve nöbetçi öğretmenler tarafından bekletilecek.

Dünya
Trump: Gazze'de Netanyahu'yu durduran benim

ABD Başkanı Donald Trump, Time dergisine verdiği röportajda Gazze'de Netanyahu'yu kendisinin durdurduğunu söyledi. Trump, Batı Şeria'nın ilhakının gerçekleşmeyeceğini ve böyle bir durumda İsrail'in ABD'den aldığı tüm desteği kaybedeceğini açıkladı. Trump ayrıca Gazze'yi ziyaret etmeyi planladığını ve savaşın bittiğini belirtti.

Dünya
Rusya'nın dev petrol şirketleri yaptırım listesinde: Lukoil'in Türkiye'de 600 şubesi var

ABD Hazine Bakanlığı, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için barış sürecine ciddi bağlılık göstermemesi nedeniyle Rosneft ve Lukoil ile iştiraklerini yaptırım listesine ekledi. Yaptırım kararının ardından Brent petrol yaklaşık yüzde 3 artışla 65 dolara, ham petrol ise 60,85 dolara kadar yükseldi. Türkiye'de 600'den fazla şubesi bulunan Lukoil'in Türkiye'deki faaliyetlerinin nasıl devam edeceği henüz bilinmiyor.

Dünya
Nadir elementler ABD-Çin arasında yeni kriz yarattı

ABD-Çin arasındaki ticaret gerilimi nadir toprak elementleri üzerinden yeni bir boyut kazandı; Çin 9 Ekim'de nadir toprak elementleri ihracatına yönelik kontrolünü sıkılaştırırken, ABD buna Çin ürünlerine ek yüzde 155 gümrük vergisiyle karşılık verdi. Otomotivden savunmaya, yenilenebilir enerjiden elektroniğe kadar kritik öneme sahip bu minerallerde Çin, madencilik ve işlemenin yüzde 61'ini ve yüzde 92'sini gerçekleştirerek hakimiyet kuruyor. Trump yönetimi, Çin'e olan bağımlılığı azaltmak için Avustralya ile 8,5 milyar dolarlık anlaşma imzalarken, stratejik mineral rezervleri oluşturmayı ve fiyat tabanları belirlemeyi planlıyor.

Dünya
Sanae Takaichi, Japonya'nın ilk kadın başbakanı oldu

Japonya Parlamentosu, Liberal Demokrat Parti'nin (LDP) liderlik seçimlerini kazanan Sanae Takaichi'yi 237 oyla ülkenin ilk kadın başbakanı olarak seçti. 64 yaşındaki Takaichi, eski Ekonomik Güvenlik Bakanı olup, rakibi Anayasal Demokrat Parti lideri Noda Yoşihiko'yu geride bırakarak tarihi bir ilke imza attı.

Dünya
Film gibi soygun Fransa'yı sarstı: Louvre'dan 7 dakikada nasıl mücevher çaldılar?

Dört maskeli soyguncu, vinçli kamyonetle Louvre Müzesi'nin ikinci kat penceresinden içeri girerek Napolyon dönemi mücevherlerini çaldı. Soyguncular 10 dakikadan kısa sürede gerçekleştirdikleri eylemde 8 tarihi mücevher aldı, ancak İmparatoriçe Eugenie'nin tacını ve 60 milyon dolarlık Regent Elması'nı geride bıraktı. Olay Fransa'da büyük tepki çekti ve müzenin güvenlik zafiyeti tartışılmaya başlandı.

Dünya
Hong Kong'da kargo uçağı pistten çıkarak denize düştü: 2 ölü

Dubai'den kalkan ACT Havayolları'na ait Boeing 747 kargo uçağı, Hong Kong Havalimanı'na iniş sırasında pistten çıkarak bir yer hizmetleri aracına çarptı ve denize sürüklendi. Kazada araçtaki 2 personel hayatını kaybederken, uçaktaki 4 mürettebat kurtarıldı. Kaza sonrası havalimanının kuzey pisti geçici olarak trafiğe kapatıldı.

Dünya
Gazze ateşkesi anlaşması

İsrail-Hamas çatışmasında Ocak 2025'te Trump'ın arabuluculuğuyla sağlanan ilk ateşkes Mart'ta bozulduktan sonra, Ekim 2025'te Türkiye, Mısır ve Katar'ın katkısıyla ikinci ateşkes yürürlüğe girdi; esir takası, insani yardım ve kısmi çekilme gerçekleşirken, kalıcı barış müzakereleri belirsizliğini koruyor.

Dünya
Paris'te büyük soygun: Louvre Müzesi'nden paha biçilmez mücevherler çalındı

Paris'teki Louvre Müzesi'ne giren hırsızlar, scooter ve küçük testereyle müzeye ulaşarak Apollon galerisindeki Napolyon Bonaparte ve eşi Josephine'e ait kolye, broş ve taç gibi paha biçilmez mücevherleri çaldılar. Hırsızlar mal asansörünü kullanarak hedef odaya ulaştı ve kaçmayı başardı. Fransa Kültür Bakanı soygunun sabah saatlerinde gerçekleştiğini ve herhangi bir yaralanma olmadığını açıkladı.

Dünya
İsrail Gazze'ye saldırdı: ABD Hamas'ı suçlarken bombardıman sürüyor

İsrail ordusu Gazze'nin Refah bölgesine hava saldırısı düzenlerken donanma gemileri de sahil şeridine yoğun ateş açtı. ABD, Hamas'ın ateşkesi ihlal edeceğini iddia ederken Hamas bu suçlamaları reddetti ve İsrail'in 10 Ekim'den bu yana ateşkesi 47 kez ihlal ederek 38 kişiyi öldürdüğünü belirtti. İsrail ordusu saldırının Hamas'ın İsrail aracına ateş açmasının ardından geldiğini savunurken, iki rehine cenazesi daha teslim alındı.

Dünya
KKTC yarın sandık başına gidiyor: İki devlet mi federasyon mu?

KKTC yarın 218 bin seçmenin katılacağı cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başına gidiyor ve seçim iki devletli çözüm taraftarı Ersin Tatar ile federasyon taraftarı Tufan Erhürman arasında referandum gibi geçmesi bekleniyor. Tatar, egemen eşitliğe dayalı iki devletli çözümü savunurken, Erhürman Rumlarla federasyon istiyor. Seçimde Türkiye ile ilişkiler de belirleyici olacak; Tatar, Türkiye'nin garantörlüğü ve askeri varlığından vazgeçmeyeceklerini açıkladı.

Dünya
Kategoriler