Rusya'nın petrol yaptırımlarını delmek için oluşturduğu gölge filoya en fazla katkıyı sağlayan Yunanistan, Rusya'ya 127 eski tanker satarak 3.7 milyar dolar kazanç elde etti ve Yunan gemileri Rus petrolünün yüzde 50'sini taşıyor. Buna rağmen Yunanistan Savunma Bakanı Dendias, Türkiye'yi yaptırımlara uymamakla suçlayarak kara propaganda yaptı. Uzmanlar, Dendias'ın asıl amacının Türkiye'nin AB'nin SAFE programına alınmasını engellemek olduğunu belirtiyor.
ABD ve Batı ülkeleri, 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Moskova'ya petrolü hedef alan yaptırımlar uyguladı.
G7 ülkeleri petrol fiyat tavanı uygulayarak Rusya'nın petrol gelirlerini sınırlamaya çalıştı.
Rusya ise bu yaptırımları aşmak için "gölge filo" adı verilen gizli bir sevkiyat sistemi kurdu.
Rusya'nın gölge filosu yaklaşık 1100 petrol tankerinden oluşuyor ve bu gemilerin yarıdan fazlası 15 yaşın üzerinde.
Filonun toplam taşıma kapasitesi yaklaşık 180 milyon varil olarak hesaplanıyor ve bu küresel tanker filosunun yüzde 10'una denk geliyor. 2025'in ilk yarısında gölge filo ile taşınan petrolün yüzde 60-80 oranında olduğu belirtiliyor.
Gölge filo gemileri iz bırakmamak için çok sık bayrak değiştiriyor, AIS sistemlerini kapatıyor ve gemi sahipliğini gizleyici şemalar kullanıyor.
Gemiler, taşıdıkları petrolü uluslararası sularda başka gemilere aktararak menşeilerini gizliyor.
Uluslararası sigortalar yerine denetim dışı yerel sigorta firmalarını kullanarak kimliklerini gizleyebiliyor ve bazen Rus askeri gemiler tarafından korunuyor.
Yunanistan'dan Türkiye'ye suçlama
Gölge filo'ya en fazla katkıda bulunan ülkelerden biri olan Yunanistan'ın Savunma Bakanı Nikos Dendias, Türkiye'yi yaptırımlara uymadığı gerekçesiyle suçladı.
Dendias'ın bu suçlamaları, Atina'nın Türkiye'ye yönelik kara propaganda faaliyetinin özündeki çarpıklığı ortaya koydu.
Dış Ticaret ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Aydın Sezer, Türkiye'nin Rusya'nın indirimli ham petrol ihracatından büyük fayda sağladığını ve Avrupa ülkelerinin de Türkiye üzerinden Rus petrolü aldığını belirtti.
Sezer, "Rusya'nın gölge filo sistemindeki gemilerin çoğu Yunan şirketlerinin kontrolünde. Deniz filosu açısından en çok onlar kazanıyor. Dendias'ın asıl sıkıntısı, Türkiye'nin Avrupa'nın güvenlik fonlarını yöneten SAFE programına dahil edilmesini engellemeye çalışması" dedi.
Rusların gölge filosunda yer alan gemilerin yakalanmamak için uluslararası sularda yaptığı yük aktarımı genellikle Yunanistan açıklarında yapılıyor.
2025 Nisan'ında Avrupa Parlamentosu üyeleri, Yunanistan Başbakanı'na mektup göndererek Rus gölge filosuna hizmet eden Yunan gemi sahiplerine yönelik denetimlerin artırılmasını talep etmişti.
Doç. Dr. Murat Aslan, Dendias'ın açıklamalarının Yunan dış ve savunma politikasının yansıması olduğunu belirtti.
Aslan, "Miçotakis'in son bir-iki aydır Türkiye aleyhine radikal çıkışları oldu. Dendias ve Miçotakis'in davranış eğilimleri paralel ilerliyor. Türkiye'yle bir sorun olduğunda Miçotakis, Dendias'ı sahaya sürüyor. Dendias, Miçotakis'in dolaylı ağzı gibi davranıyor" dedi.
Dünya çapında en büyük tanker filosuna sahip ülkelerden Yunanistan, savaşın başlamasından sonra Rusya'ya 127 adet eski tankeri satarak gölge filoda kullanılmasına katkı sağladı.
Yunanistan'ın bu satışlardan 3.7 milyar dolar kazanç elde ettiği hesaplanıyor.
Thenamaris Ships Management, Tsakos Energy Navigation, Minerva Marine Inc. gibi Yunan firmaları hem gölge filo oluşumuna katkı sağladı hem de petrol taşıma işini üstlendi.
Foreign Policy dergisi, Yunan gemi sahiplerinin Rusya'ya sattıkları tankerlerle gölge filo sisteminin oluşmasına ve uluslararası yaptırımların delinmesine katkı sağladığına dikkat çekti.
Dergide, Yunan gemilerinin deniz yoluyla taşınan Rus petrolünün yüzde 50'sini taşıyacak kadar büyük bir kapasiteye ulaştığı belirtildi.
İsrail Başbakanı Netanyahu, Hamas'ın teslim ettiği cesedin daha önce bulunan bir esire ait olduğunu öne sürerek ateşkesin ihlal edildiğini iddia etti ve Gazze'ye saldırı talimatı verdi. İsrail savaş uçakları Şifa Hastanesi yakınları ve El Şati Mülteci Kampı'nı bombaladı, en az 5 kişi hayatını kaybetti. Hamas ateşkese bağlı olduklarını açıklarken, ABD Başkan Yardımcısı Vance ateşkesin sürdüğünü belirtti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İngiltere Başbakanı Starmer, Ankara'da Eurofighter Typhoon savaş uçağı için iş birliği anlaşması imzaladı. Türkiye, İngiltere'den 20, Katar ve Umman'dan 12'şer olmak üzere toplam 44 Eurofighter Typhoon alacak. Anlaşma dünya basınında geniş yankı bulurken, İsrail basını Türkiye'nin Gazze'de barış gücüne katılmasının konuşulduğu dönemde gelen bu hamle karşısında endişeye kapıldı.
Avrupa Birliği, resmi internet sitesinde yaptığı açıklamada Türkiye'nin adaylık sürecinin durdurulduğunu belirtti. AB, Türkiye'yi genişleme haritasında "kırmızıya alınan tek ülke" olarak gösterdi ve demokrasi, hukukun üstünlüğü, ifade özgürlüğü ve yargı bağımsızlığı alanlarında ciddi gerilemeler yaşandığını vurguladı. 2005'te başlayan müzakerelerin başka fasıllarının açılmasının söz konusu olmadığı belirtildi.
Karadağ'ın başkenti Podgorica'da bir Karadağ vatandaşının Türk vatandaşları tarafından bıçakla yaralanması iddiasının ardından mahallede gerginlik yaşandı. Olayın ardından yüzlerce kişi sokağa dökülerek Türk vatandaşlarına yönelik tepki gösterdi ve Başbakan Spajić, Türk vatandaşlarına uygulanan vizesiz seyahat hakkının geçici olarak askıya alındığını duyurdu. İki kişi gözaltına alınırken, soruşturma devam ediyor.
Rusya, "Kıyamet Silahı" olarak adlandırılan nükleer kapasiteli Buruvestnik seyir füzesini başarıyla test etti. 21 Ekim'deki testte füze 14 bin kilometre mesafe kat etti ve 15 saat havada kaldı. Putin, nükleer güç ile çalışan motoruyla dünyada eşi benzeri olmadığını söylediği füzenin 2026'da seri üretime geçmesi bekleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Malezya'ya giderken yakıt ikmali için uğradığı Katar'daki Al-Udeid Hava Üssü'nde Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile görüştü. Trump, "Artık güvenli bir Orta Doğu'ya sahibiz ve uzun bir süre de öyle kalacak" diyerek Katar'ın Orta Doğu'ya barış getirilmesinde büyük rol oynadığını belirtti. Gazze'deki duruma değinen Trump, Katar'ın bölgeye konuşlanması beklenen uluslararası barış gücüne katkıda bulunmakta istekli olduğunu söyledi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün İstanbul'da öğleden sonra başlaması beklenen şiddetli sağanak yağış ve fırtına uyarısı üzerine İstanbul Valiliği önlem aldı. İl genelinde ikili eğitim yapan resmi ve özel anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde saat 16.00'dan itibaren eğitime ara verildi. Veliler çocuklarını teslim alabilecek, çalışan velilerin çocukları ise okul yönetimi ve nöbetçi öğretmenler tarafından bekletilecek.
ABD Başkanı Donald Trump, Time dergisine verdiği röportajda Gazze'de Netanyahu'yu kendisinin durdurduğunu söyledi. Trump, Batı Şeria'nın ilhakının gerçekleşmeyeceğini ve böyle bir durumda İsrail'in ABD'den aldığı tüm desteği kaybedeceğini açıkladı. Trump ayrıca Gazze'yi ziyaret etmeyi planladığını ve savaşın bittiğini belirtti.
ABD Hazine Bakanlığı, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için barış sürecine ciddi bağlılık göstermemesi nedeniyle Rosneft ve Lukoil ile iştiraklerini yaptırım listesine ekledi. Yaptırım kararının ardından Brent petrol yaklaşık yüzde 3 artışla 65 dolara, ham petrol ise 60,85 dolara kadar yükseldi. Türkiye'de 600'den fazla şubesi bulunan Lukoil'in Türkiye'deki faaliyetlerinin nasıl devam edeceği henüz bilinmiyor.
ABD-Çin arasındaki ticaret gerilimi nadir toprak elementleri üzerinden yeni bir boyut kazandı; Çin 9 Ekim'de nadir toprak elementleri ihracatına yönelik kontrolünü sıkılaştırırken, ABD buna Çin ürünlerine ek yüzde 155 gümrük vergisiyle karşılık verdi. Otomotivden savunmaya, yenilenebilir enerjiden elektroniğe kadar kritik öneme sahip bu minerallerde Çin, madencilik ve işlemenin yüzde 61'ini ve yüzde 92'sini gerçekleştirerek hakimiyet kuruyor. Trump yönetimi, Çin'e olan bağımlılığı azaltmak için Avustralya ile 8,5 milyar dolarlık anlaşma imzalarken, stratejik mineral rezervleri oluşturmayı ve fiyat tabanları belirlemeyi planlıyor.
Japonya Parlamentosu, Liberal Demokrat Parti'nin (LDP) liderlik seçimlerini kazanan Sanae Takaichi'yi 237 oyla ülkenin ilk kadın başbakanı olarak seçti. 64 yaşındaki Takaichi, eski Ekonomik Güvenlik Bakanı olup, rakibi Anayasal Demokrat Parti lideri Noda Yoşihiko'yu geride bırakarak tarihi bir ilke imza attı.
Dört maskeli soyguncu, vinçli kamyonetle Louvre Müzesi'nin ikinci kat penceresinden içeri girerek Napolyon dönemi mücevherlerini çaldı. Soyguncular 10 dakikadan kısa sürede gerçekleştirdikleri eylemde 8 tarihi mücevher aldı, ancak İmparatoriçe Eugenie'nin tacını ve 60 milyon dolarlık Regent Elması'nı geride bıraktı. Olay Fransa'da büyük tepki çekti ve müzenin güvenlik zafiyeti tartışılmaya başlandı.
Dubai'den kalkan ACT Havayolları'na ait Boeing 747 kargo uçağı, Hong Kong Havalimanı'na iniş sırasında pistten çıkarak bir yer hizmetleri aracına çarptı ve denize sürüklendi. Kazada araçtaki 2 personel hayatını kaybederken, uçaktaki 4 mürettebat kurtarıldı. Kaza sonrası havalimanının kuzey pisti geçici olarak trafiğe kapatıldı.
İsrail-Hamas çatışmasında Ocak 2025'te Trump'ın arabuluculuğuyla sağlanan ilk ateşkes Mart'ta bozulduktan sonra, Ekim 2025'te Türkiye, Mısır ve Katar'ın katkısıyla ikinci ateşkes yürürlüğe girdi; esir takası, insani yardım ve kısmi çekilme gerçekleşirken, kalıcı barış müzakereleri belirsizliğini koruyor.
Paris'teki Louvre Müzesi'ne giren hırsızlar, scooter ve küçük testereyle müzeye ulaşarak Apollon galerisindeki Napolyon Bonaparte ve eşi Josephine'e ait kolye, broş ve taç gibi paha biçilmez mücevherleri çaldılar. Hırsızlar mal asansörünü kullanarak hedef odaya ulaştı ve kaçmayı başardı. Fransa Kültür Bakanı soygunun sabah saatlerinde gerçekleştiğini ve herhangi bir yaralanma olmadığını açıkladı.
İsrail ordusu Gazze'nin Refah bölgesine hava saldırısı düzenlerken donanma gemileri de sahil şeridine yoğun ateş açtı. ABD, Hamas'ın ateşkesi ihlal edeceğini iddia ederken Hamas bu suçlamaları reddetti ve İsrail'in 10 Ekim'den bu yana ateşkesi 47 kez ihlal ederek 38 kişiyi öldürdüğünü belirtti. İsrail ordusu saldırının Hamas'ın İsrail aracına ateş açmasının ardından geldiğini savunurken, iki rehine cenazesi daha teslim alındı.
KKTC yarın 218 bin seçmenin katılacağı cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başına gidiyor ve seçim iki devletli çözüm taraftarı Ersin Tatar ile federasyon taraftarı Tufan Erhürman arasında referandum gibi geçmesi bekleniyor. Tatar, egemen eşitliğe dayalı iki devletli çözümü savunurken, Erhürman Rumlarla federasyon istiyor. Seçimde Türkiye ile ilişkiler de belirleyici olacak; Tatar, Türkiye'nin garantörlüğü ve askeri varlığından vazgeçmeyeceklerini açıkladı.
İsrail'de aşırı sağcı "Tzav-9" isimli dernek üyeleri, Gazze Şeridi'ne gönderilen yardım tırlarını için Kerem Ebu Salim Sınır Kapısı'na giderken yolda engellemeler yaptı. Grup, Hamas'ın ölen İsrailli esirlerin cenazelerini teslim etmediğini ileri sürerek yardımların durdurulması yaptı ve eylemlerinde bebeklerini kullanarak tırların önünü kesti. Ateşkes anlaşmasına göre İsrail'e her gün 600 tır insani yardımın Gazze'ye girişine izin verilmesi gerekirken, giren tırın bunun çok altında olduğu belirtiliyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile görüştü ve "Orta Doğu tamam, sıra Kiev'de" diyerek Rusya-Ukrayna savaşını bitirme kararlılığını açıkladı. Trump, Ukrayna'nın talep ettiği Tomahawk füzelerine ihtiyaç kalmamasını tercih ettiklerini belirterek savaşın bu füzelere gerek kalmadan biteceğini söyledi. Görüşmeden önce Putin ile 2.5 saat süren telefon görüşmesi yapan Trump, Budapeşte'de Putin ile yüz yüze görüşme sinyali verdi.
ABD Başkanı Donald Trump, "Yüzde 100 tarife sürdürülebilir değil, beni bunu yapmaya zorladılar" açıklamasında bulunarak Çin Devlet Başkanı ile iki hafta içinde görüşeceğini bildirdi. Trump, Çin ile şu anda ticaret savaşında olduklarını belirterek, gümrük vergilerinin savunma ve ulusal güvenlik için önemli bir araç olduğunu vurguladı. Trump, gümrük vergileri olmasaydı dünyada savaşların süreceğini ve tarifelerin barışı koruduğunu öne sürdü.
